آداب الطريق
Etike ya nzela
مَا لَذَّةُ العَيْشِ إِلَّا صُحْبَةُ الفُقَرَا
هُمُ السَّلَاطِينُ وَالسَّادَاتُ وَالأُمَرَا
Eloko nini ezali na bomoi mosusu te longola kaka kozala elongo na ba fuqara?
Bango nde bazali bakonzi, bakonzi ya minene, mpe bakonzi ya mikili.
فَاصْحَبْهُمُو وَتأدَّبْ فِي مَجَالِسِهِمْ
وخَلِّ حَظَّكَ مَهْمَا قَدَّمُوكَ وَرَا
Yoká bango mpe yekolá ndenge ya koyangana na bango,
Mpe tiká mikumba na yo, ata soki bazali kotalela yo te.
وَاسْتَغْنِمِ الوَقْتَ وَاحْضُرْ دَائِمًا مَعَهُمْ
وَاعْلَمْ بِأنَّ الرِّضَا يَخْتَصُّ مَنْ حَضَرَا
Salelá ntango na yo mpe zala elongo na bango tango nyonso,
Mpe yebá ete kosepela ya Nzambe ezali mpo na moto oyo azali wana.
وَلَازِمِ الصَّمْتَ إِلَّا إِنْ سُئِلْتَ فَقُلْ
لَا عِلْمَ عِنْدِي وَكُنْ بِالجَهْلِ مُسْتَـتِرَا
Zala na kimya longola kaka soki batuni yo, bongo lobá:
'Nazali na mayele te', mpe komibomba na bozoba.
وَلَا تَرَ العَيْبَ إِلَّا فِيكَ مُعْتَقِدًا
عَيْبًا بَدَا بَيِّنًا لَكِنَّـهُ اسْتَتَرَا
Talá libunga te, longola kaka oyo oyambaki kati na yo moko
Lokola libunga polele, ata soki ebombami.
وَحُطَّ رَأْسَكَ وَاسْتَغْفِرْ بِلَا سَبَبٍ
وَقُمْ عَلَى قَدَمِ الإِنْصَافِ مُعْتَذِرَا
Kitisá moto mpe senga bolimbisi kozanga ntina,
Mpe zala na makolo ya bosembo, kosenga bolimbisi mpo na yo moko.
وَإِنْ بَدَا مِنْكَ عَيْبٌ فَاعْتَرِفْ وَأَقِمْ
وَجْهَ اعْتِذَارِكَ عَمَّا فِيكَ مِنْكَ جَرَى
Soki libunga emonani na yo, yambá yango, mpe salelá
Kosenga bolimbisi mpo na oyo ezali kati na yo oyo ewutá na yo.
وَقُلْ عُبَيْدُكُمُ أَوْلَى بِصَفْحِكُمُ
فَسَامِحُوا وَخُذُوا بِالرِّفْقِ يَا فُقَرَا
Lobá: 'Baombo na yo bazali na motuya koleka biso mpo na bolimbisi na yo
Bongo limbá biso mpe zalá na boboto epai na biso, Oh Fuqara
هُمْ بِالتَّفَضُّلِ أَوْلَى وَهْوَ شِيمَتُهُمْ
فَلَا تَخَفْ دَرَكًا مِنْهُمْ وَلَا ضَرَرَا
Na kopesa baninga liboso, bazali na lokumu, mpo ezali na bomoto na bango,
Bongo kobanga te ete bakoboma to bakosala yo mabe.
وَبِالتَّفَتِّي عَلَى الإِخْوَانِ جُدْ أَبَدًا
حِسًّا وَمَعْنًى وَغُضَّ الطَّرْفَ إِنْ عَثَرَا
Mpe na boboto epai ya bandeko zala na bolamu tango nyonso,
Na makanisi to na mayele, mpe longolá miso soki moko na bango akwea.
وَرَاقِبِ الشَّيْخَ فِي أَحْوَالِهِ فَعَسَى
يُرَى عَلَيْكَ مِنَ اسْتِحْسَانِهِ أَثَرَا
Talá Mokambi na likebi na makambo na ye, mpo mbala mosusu
Elembo ya kosepela na ye ekomonana epai na yo.
وَقَدِّمِ الجِدَّ وَانْهَضْ عِنْدَ خِدْمَتِهِ
عَسَاهُ يَرْضَى وَحَاذِرْ أَنْ تَكُنْ ضَجِرَا
Monisá molende mpe zala na mposa na mosala na ye;
Mbala mosusu akosepela, kasi keba ete omona kanda te.
فَفِي رِضَاهُ رِضَى البَارِي وَطَاعَتِهِ
يَرْضَى عَلَيْكَ وَكُنْ مِنْ تَرْكِهَا حَذِرَا
Pamba te na kosepela na ye ezali kosepela ya Mozalisi mpe botosi epai na Ye,
Asepeli na yo, bongo keba ete otika yango te!
وَاعْلَمْ بِأنَّ طَرِيقَ القَوْمِ دَارِسَةٌ
وَحَالُ مَنْ يَدَّعِيهَا اليَوْمَ كَيْفَ تَرَى
Yebá ete Nzela ya Bato ezali sikoyo na bosoto,
Mpe ete etatɛ ya moto oyo azali koteya yango lelo ezali ndenge ozali komona.
مَتَى أَرَاهُمْ وَأَنَّـى لِي بِرُؤْيَتِهِمْ
أَوْ تَسْمَعُ الأُذْنُ مِنِّي عَنْهُمُ خَبَرَا
Ndenge nini nakomona Bato ya solo ya Nzambe, mpe ndenge nini nakomona bango,
To matoyi na ngai koyoka sango na bango?
مَنْ لِي وَأَنَّـى لِمِثْلِي أَنْ يُزَاحِمَهُمْ
عَلَى مَوَارِدَ لَمْ أُلْفِ بِهَا كَدَرَا
Ndenge nini ngai to moto lokola ngai nakoki koswana na bango
Na makambo ya elimo oyo nayebi te?
أُحِبُّهُمْ وَأُدَارِيهِمْ وَأُوثِرُهُمْ
بِمُهْجَتِي وَخُصُوصًا مِنْهُمُ نَفَرَا
Nalingaka bango, nazali na boboto epai na bango, mpe nalingaka bango,
Na motema na ngai- mingi na moto moko kati na bango.
قَوْمٌ كِرَامُ السَّجَاَيَا حَيْثُمَا جَلَسُوا
يَبْقَى المَكَانُ عَلَى آثَارِهِمْ عَطِرَا
Bazali bato ya lokumu na bizaleli; epai nyonso bafandaka,
Esika yango ekotikala na malasi na misisa na bango.
يُهْدِي التَّصَوُّفُ مِنْ أَخَلَاقِهِمْ طُرَفًا
حُسْنُ التَّأَلُّفِ مِنْهُمْ رَاقِنِي نَظَرَا
Sufism ezali kotambwisa moto noki na nzela ya bizaleli na bango;
Kozala na boyokani ezali na bango, esepelisaka miso na ngai.
هُمْ أَهْلُ وُدِّي وَأَحْبَابِي الَّذِينَ هُمُ
مِمَّنْ يَجُرُّ ذُيُولَ العِزِّ مُفْتَخِرَ
Bazali bato na ngai ya bolingo, libota na ngai, oyo
Bazali kati na baoyo bazali na lolendo na ba Helms ya Lokumu.
لَا زَالَ شَمْلِي بِهِمْ فِي اللهِ مُجْتَمِعًا
وَذَنْبُنَا فِيهِ مَغْفُورًا وَمُغْتَفَرَا
Nazali kaka na boyokani na bango, na Nzambe,
Mpe na Ye masumu na biso ezali kolimbisama mpe kolimbisama.
ثمَُّ الصَّلَاةُ عَلَى المُخْتَارِ سَيِّدِنَا
مُحَمَّدٍ خَيْرِ مَنْ أَوْفَى وَمَنْ نَذَرَا
Bongo mapamboli ezala likolo ya Oyo aponami, Mokonzi na biso
Muhammad, oyo aleki na baoyo bakokisi bilaka na bango.