آداب الطريق
Жол әдебі
مَا لَذَّةُ العَيْشِ إِلَّا صُحْبَةُ الفُقَرَا
هُمُ السَّلَاطِينُ وَالسَّادَاتُ وَالأُمَرَا
Өмірдің ләззаты тек фуқарамен бірге болуда ғана емес пе?
Олар сұлтандар, мырзалар және әмірлер.
فَاصْحَبْهُمُو وَتأدَّبْ فِي مَجَالِسِهِمْ
وخَلِّ حَظَّكَ مَهْمَا قَدَّمُوكَ وَرَا
Сондықтан олармен дос бол және олардың мәжілістерінде әдепті бол,
Сені елемесе де, өз міндеттеріңді орында.
وَاسْتَغْنِمِ الوَقْتَ وَاحْضُرْ دَائِمًا مَعَهُمْ
وَاعْلَمْ بِأنَّ الرِّضَا يَخْتَصُّ مَنْ حَضَرَا
Уақытыңды тиімді пайдалан және әрқашан олармен бірге бол,
Және біліп қой, разылық тек қатысқанға тән.
وَلَازِمِ الصَّمْتَ إِلَّا إِنْ سُئِلْتَ فَقُلْ
لَا عِلْمَ عِنْدِي وَكُنْ بِالجَهْلِ مُسْتَـتِرَا
Сұралмасаң, үндемеуді міндетті ет, ал сұралсаң, айт:
«Менде білім жоқ», және өзіңді надандықпен жасырып қой.
وَلَا تَرَ العَيْبَ إِلَّا فِيكَ مُعْتَقِدًا
عَيْبًا بَدَا بَيِّنًا لَكِنَّـهُ اسْتَتَرَا
Өзіңдегі кемшілікті ғана көр, оны айқын, анық кемшілік деп қабылда,
Басқа ешкімнің кемшілігін көрме.
وَحُطَّ رَأْسَكَ وَاسْتَغْفِرْ بِلَا سَبَبٍ
وَقُمْ عَلَى قَدَمِ الإِنْصَافِ مُعْتَذِرَا
Басыңды төмен түсіріп, себепсіз кешірім сұра,
Әділет аяғында тұрып, өзіңе ақталып тұр.
وَإِنْ بَدَا مِنْكَ عَيْبٌ فَاعْتَرِفْ وَأَقِمْ
وَجْهَ اعْتِذَارِكَ عَمَّا فِيكَ مِنْكَ جَرَى
Егер сенен кемшілік байқалса, мойында және
Өзіңнен шыққан нәрсеге кешірім сұра.
وَقُلْ عُبَيْدُكُمُ أَوْلَى بِصَفْحِكُمُ
فَسَامِحُوا وَخُذُوا بِالرِّفْقِ يَا فُقَرَا
«Сіздің құлдарыңыз біздің кешіріміңізге лайық,
Сондықтан бізді кешіріңіз және мейірімді болыңыз, о фуқара».
هُمْ بِالتَّفَضُّلِ أَوْلَى وَهْوَ شِيمَتُهُمْ
فَلَا تَخَفْ دَرَكًا مِنْهُمْ وَلَا ضَرَرَا
Олар басқаларға артықшылық беруге бейім, бұл олардың табиғаты,
Сондықтан олардан жаза немесе зиян келеді деп қорықпа.
وَبِالتَّفَتِّي عَلَى الإِخْوَانِ جُدْ أَبَدًا
حِسًّا وَمَعْنًى وَغُضَّ الطَّرْفَ إِنْ عَثَرَا
Ағайындарға кеңпейілділікпен шексіз бол,
Сезіммен немесе түсінікпен, егер біреуі сүрінсе, көзді жұм.
وَرَاقِبِ الشَّيْخَ فِي أَحْوَالِهِ فَعَسَى
يُرَى عَلَيْكَ مِنَ اسْتِحْسَانِهِ أَثَرَا
Шейхты оның жағдайларында мұқият бақыла, мүмкін
Оның мақұлдауының ізі сенде көрінер.
وَقَدِّمِ الجِدَّ وَانْهَضْ عِنْدَ خِدْمَتِهِ
عَسَاهُ يَرْضَى وَحَاذِرْ أَنْ تَكُنْ ضَجِرَا
Қызметінде шын жүректен және ынталы бол;
Мүмкін ол риза болар, бірақ ренішті көрмеуге тырыс.
فَفِي رِضَاهُ رِضَى البَارِي وَطَاعَتِهِ
يَرْضَى عَلَيْكَ وَكُنْ مِنْ تَرْكِهَا حَذِرَا
Өйткені оның разылығы Жаратушының разылығы мен оған бағынуы,
Ол саған өз разылығын берді, сондықтан оны жоғалтудан сақтан!
وَاعْلَمْ بِأنَّ طَرِيقَ القَوْمِ دَارِسَةٌ
وَحَالُ مَنْ يَدَّعِيهَا اليَوْمَ كَيْفَ تَرَى
Біліп қой, халықтың жолы қазір құлдырауда,
Және оны бүгін уағыздаушының жағдайы қандай екенін көріп тұрсың.
مَتَى أَرَاهُمْ وَأَنَّـى لِي بِرُؤْيَتِهِمْ
أَوْ تَسْمَعُ الأُذْنُ مِنِّي عَنْهُمُ خَبَرَا
Мен оларды қашан көремін және оларды қалай көремін,
Немесе құлағым олар туралы жаңалық естиді ме?
مَنْ لِي وَأَنَّـى لِمِثْلِي أَنْ يُزَاحِمَهُمْ
عَلَى مَوَارِدَ لَمْ أُلْفِ بِهَا كَدَرَا
Мен немесе мен сияқты біреу олармен қалай таласады
Мен таныс емес рухани тәжірибелер туралы?
أُحِبُّهُمْ وَأُدَارِيهِمْ وَأُوثِرُهُمْ
بِمُهْجَتِي وَخُصُوصًا مِنْهُمُ نَفَرَا
Мен оларды жақсы көремін, оларға сыпайы қараймын және оларды ұстанамын,
Жаныммен - әсіресе олардың біреуін.
قَوْمٌ كِرَامُ السَّجَاَيَا حَيْثُمَا جَلَسُوا
يَبْقَى المَكَانُ عَلَى آثَارِهِمْ عَطِرَا
Олар мінезі асыл халық; олар қайда отырса,
Ол жер олардың ізімен хош иісті болып қалады.
يُهْدِي التَّصَوُّفُ مِنْ أَخَلَاقِهِمْ طُرَفًا
حُسْنُ التَّأَلُّفِ مِنْهُمْ رَاقِنِي نَظَرَا
Суфизм олардың мінез-құлқы арқылы тез бағыттайды;
Олардың үйлесімділігі менің көзіме жағымды.
هُمْ أَهْلُ وُدِّي وَأَحْبَابِي الَّذِينَ هُمُ
مِمَّنْ يَجُرُّ ذُيُولَ العِزِّ مُفْتَخِرَ
Олар менің сүйіктілерім, менің отбасым,
Даңқтың шлемдерін мақтанышпен ұстайтындар арасында.
لَا زَالَ شَمْلِي بِهِمْ فِي اللهِ مُجْتَمِعًا
وَذَنْبُنَا فِيهِ مَغْفُورًا وَمُغْتَفَرَا
Мен олармен әлі де біргемін, Құдайда біріктірілгенмін,
Және ол арқылы біздің күнәларымыз кешіріліп, кешіріледі.
ثمَُّ الصَّلَاةُ عَلَى المُخْتَارِ سَيِّدِنَا
مُحَمَّدٍ خَيْرِ مَنْ أَوْفَى وَمَنْ نَذَرَا
Сондықтан таңдалған, біздің мырзамыз
Мұхаммедке, уәдесін орындағандардың ең жақсысына, салауат болсын.